नुन र दर्ता नभएका औषधि भन्सारले छाड्यो
भैरहवा भन्सारले स्वयम्भूस्थित पतञ्जली आयुर्वेद केन्द्रलाई दर्ता नभएको कम्पनीको औषधि र नुन आयात गर्न दिएको छ । भन्सारले केन्द्रलाई विभागमा दर्ता नभएको भारतको हरिद्वारस्थित पतञ्जली आयुर्वेद लिमिटेडले उत्पादन गरेको औषधि र नुन आयात गर्न दिएको हो । औषधि व्यवस्था विभागमा कम्पनी र औषधि दर्ता नगरी भित्र्याउन पाइँदैन । नुन ल्याउने एकाधिकार साल्ट ट्रेडिङ लिमिटेडसँग छ ।
'सार्क राष्ट्रका भए औषधि कम्पनी ५० हजार रुपैयाँ र अन्य मुलुकका ८० हजार रुपैयाँ तिरेर दर्ता गर्नुपर्छ,' औषधि व्यवस्था विभागका वरिष्ठ फर्मासिस्ट पानबहादुर क्षेत्रीले भने, 'हरिद्वारको पतञ्जली र त्यसबाट उत्पादित औषधि विभागमा दर्ता छैन ।' कम्पनी दर्तापछि हरेक औषधि २ हजार ७ सय रुपैयाँ तिरेर दर्ता र १ हजार ३ सय ५० रुपैयाँ तिरेर हरेक वर्ष नवीकरण गरेपछि मात्र बेच्न पाइन्छ । हरिद्वार पतञ्जलीको औषधि दर्ता नगरी बिक्री गरिरहेको समाचार प्रकाशित भएपछि केन्द्रले दिव्य फार्मेसीका औषधिको दर्ता नवीकरण प्रक्रिया सुरु गरेको छ ।
केन्द्रका अध्यक्ष बाबुकाजी श्रेष्ठले हरिद्वार पतञ्जलीको औषधि नल्याएको दाबी गरे । कान्तिपुरलाई प्राप्त करिब आधा दर्जन बिल र प्रज्ञापनपत्रले भने केन्द्रले पतञ्जलीको औषधि आयात गरिरहेको देखाउँछ । हरिद्वार पतञ्जलीको प्रज्ञापनपत्र अनुसार केन्द्रले क्र्याक हिल क्रिम, पीडन्तक पेन रिलिभर, एलोभेरा जेल, मुक्तसुक्ति भस्म लगायत औषधि ल्याएको छ । 'क्र्याक हिल क्रिम, पीडन्तक पेन रिलिभर र मुक्तसुक्ति भस्म आयुर्वेदिक औषधि हुन्,' वरिष्ठ फर्मासिस्ट क्षेत्रीले भने । केन्द्रका प्रबन्धक हरि प्रधानले झुक्किएर दर्ता नभएको हरिद्वारको पतञ्जलीको बिल परेको दाबी गरे । 'औषधि दिव्य फार्मेसीकै हो,' उनले भने, 'तर, किन्ने ठाउँ एउटै भएकाले बिल चाहिँ झुक्किएर नेपालमा दर्ता नभएको पतञ्जली आयुर्वेद लिमिटेडको परेछ ।'
कान्तिपुरलाई प्राप्त प्रज्ञापनपत्र अनुसार केन्द्रले २ पटक गरी १ किलोको १९ हजार ५ सय प्याकेट पतञ्जली नुन भैरहवा भन्सार हुँदै भित्र्याएको छ । 'साल्ट ट्रेडिङलाई मात्र नुन आयात गर्ने अधिकार भएकाले पतञ्जलीको नुन बेच्न रोक लगाएका छौं,' वाणिज्य विभागका महानिर्देशक नारायणप्रसाद बिडारीले भने, 'गृह मन्त्रालयको समेत सहयोग कारबाही गर्छौं ।' औषधि जाँचपास गर्दा भन्सारले सम्बन्धित औषधि र उत्पादकको दर्ता हेर्नपर्छ । तर भैरहवा भन्सारले विभागमा दर्ता नभएको हरिद्वारस्थित पतञ्जली आयुर्वेद केन्द्रको औषधि र नुन ल्याउन दिएको छ । 'कम्पनी र औषधि दर्ता नभई जाँचपास हुँदैन,' भन्सार विभागका उपमहानिर्देशक लक्ष्मण अर्यालले भने, 'यदि भएको छ भने हामी छानबिन गछौर्ं ।'
अध्यक्ष श्रेष्ठले सबै औषधि र खाद्य पदार्थ कानुनी भएको दाबी गरे । उनले प्रज्ञापनपत्र समेत देखाउँदै राजस्व नछलेको दाबी गरे । 'नुन आयात गर्न पाइँदैन भन्ने थाहा थिएन, भन्सारले पनि रोकेन,' उनले भने, 'अहिले नुन बेच्न बन्द गरेका छौं ।' केन्द्र माताहतका सेवा केन्द्रहरूले नुनलाई बिलमै औषधि लेखेर बेच्दै आएका थिए । श्रेष्ठले सेवा केन्द्रले झुक्किएर औषधिको बिलबाट नुन बेच्दा त्यस्तो भएको दाबी गरे ।
राष्ट्रिय उपभोक्ता मञ्चका अध्यक्ष प्रेमलाल महर्जनले भने केन्द्र र त्यस माताहतका सेवा केन्द्रले नुन मात्र नभएर बिस्कुटलाई समेत आयुर्वेदिक औषधि भनेर बेचिरहेको उल्लेख गरे । 'अनुगमन गर्दा पतञ्जली केन्द्र र शाखाहरूले नुन मात्र नभएर बिस्कुट समेत आयुर्वेदिक औषधि भन्दै बेचेको फेला पार्यौं,' उनले भने, 'रामदेव जस्तो चर्चित व्यक्तिलाई भजाएर उपभोक्ता ठग्नु निन्दनीय काम हो । 'यसैबीच वाणिज्य तथा आपूर्ति व्यवस्थापन विभागले सोमबार केन्द्रमा छापा मारी २३ सय थान पतञ्जलीे नुन नबेच्न र ७ दिनभित्र केन्द्रसँग रहेको नुनको परिमाण यकिन गरी तथ्यांक पेस गर्न निर्देशन दिएको छ ।
पतञ्जलीको दाबी
काठमाडौं (कास)- पतञ्जली केन्द्रले दर्ता नगरिएका औषधि आयात नगरेको दाबी गरेको छ । 'औषधि व्यवस्था विभागमा दर्ता भएका औषधिहरू मात्र आयात भइरहेको,' केन्द्रको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ, 'जुस एवं खाद्य सामग्रीलाई सो सामग्रीकै नाम उल्लेख गरी दिव्य फार्मेसी एवं पतञ्जली आयुर्वेद लिमिटेड हरिद्वारद्वारा उत्पादित सामान भन्सारबाट जाँचपास गर्ने गरेको हुँदा राजस्व छल्ने काम नभएको ।'
केन्द्रले शृंगार, जुस, नुन, दन्तमञ्जन र खाद्य पदार्थलाई औषधिको नाममा कारोबार नगरिएको र ती पदार्थ आयात गर्दा औषधि भनी राजस्व नछलेको पनि दाबी गरेको छ । 'जाँच पास गर्दा जुसलाई जुस भनिएको, नुनलाई नुन र दन्त मञ्जनलाई दन्त मञ्जन भनी राजस्व दाखिला गरेको,' केन्द्रको विज्ञप्तिमा दाबी गरिएको छ । भन्सारको ५७०३९ नम्बरको प्रज्ञापनपत्रमा भने दन्त मञ्जनलाई 'आयुर्वेदिक औषधि' लेखिएको छ । भन्सारले पनि दन्त मञ्जनलाई औषधि सरह ५ प्रतिशत मात्र भन्सार शुल्क लिएको छ । दन्त मञ्जनको भन्सार महसुल १५ प्रतिशत तोकिएको छ । औषधि व्यवस्था विभागमा दर्ता भएको जनाउँदै भन्सारले दन्त मञ्जनको ५ प्रतिशत मात्र भन्सार शुल्क लिएको हो । काठमाडौ, असार ७ -
भैरहवा भन्सारले स्वयम्भूस्थित पतञ्जली आयुर्वेद केन्द्रलाई दर्ता नभएको कम्पनीको औषधि र नुन आयात गर्न दिएको छ । भन्सारले केन्द्रलाई विभागमा दर्ता नभएको भारतको हरिद्वारस्थित पतञ्जली आयुर्वेद लिमिटेडले उत्पादन गरेको औषधि र नुन आयात गर्न दिएको हो । औषधि व्यवस्था विभागमा कम्पनी र औषधि दर्ता नगरी भित्र्याउन पाइँदैन । नुन ल्याउने एकाधिकार साल्ट ट्रेडिङ लिमिटेडसँग छ ।
'सार्क राष्ट्रका भए औषधि कम्पनी ५० हजार रुपैयाँ र अन्य मुलुकका ८० हजार रुपैयाँ तिरेर दर्ता गर्नुपर्छ,' औषधि व्यवस्था विभागका वरिष्ठ फर्मासिस्ट पानबहादुर क्षेत्रीले भने, 'हरिद्वारको पतञ्जली र त्यसबाट उत्पादित औषधि विभागमा दर्ता छैन ।' कम्पनी दर्तापछि हरेक औषधि २ हजार ७ सय रुपैयाँ तिरेर दर्ता र १ हजार ३ सय ५० रुपैयाँ तिरेर हरेक वर्ष नवीकरण गरेपछि मात्र बेच्न पाइन्छ । हरिद्वार पतञ्जलीको औषधि दर्ता नगरी बिक्री गरिरहेको समाचार प्रकाशित भएपछि केन्द्रले दिव्य फार्मेसीका औषधिको दर्ता नवीकरण प्रक्रिया सुरु गरेको छ ।
केन्द्रका अध्यक्ष बाबुकाजी श्रेष्ठले हरिद्वार पतञ्जलीको औषधि नल्याएको दाबी गरे । कान्तिपुरलाई प्राप्त करिब आधा दर्जन बिल र प्रज्ञापनपत्रले भने केन्द्रले पतञ्जलीको औषधि आयात गरिरहेको देखाउँछ । हरिद्वार पतञ्जलीको प्रज्ञापनपत्र अनुसार केन्द्रले क्र्याक हिल क्रिम, पीडन्तक पेन रिलिभर, एलोभेरा जेल, मुक्तसुक्ति भस्म लगायत औषधि ल्याएको छ । 'क्र्याक हिल क्रिम, पीडन्तक पेन रिलिभर र मुक्तसुक्ति भस्म आयुर्वेदिक औषधि हुन्,' वरिष्ठ फर्मासिस्ट क्षेत्रीले भने । केन्द्रका प्रबन्धक हरि प्रधानले झुक्किएर दर्ता नभएको हरिद्वारको पतञ्जलीको बिल परेको दाबी गरे । 'औषधि दिव्य फार्मेसीकै हो,' उनले भने, 'तर, किन्ने ठाउँ एउटै भएकाले बिल चाहिँ झुक्किएर नेपालमा दर्ता नभएको पतञ्जली आयुर्वेद लिमिटेडको परेछ ।'
कान्तिपुरलाई प्राप्त प्रज्ञापनपत्र अनुसार केन्द्रले २ पटक गरी १ किलोको १९ हजार ५ सय प्याकेट पतञ्जली नुन भैरहवा भन्सार हुँदै भित्र्याएको छ । 'साल्ट ट्रेडिङलाई मात्र नुन आयात गर्ने अधिकार भएकाले पतञ्जलीको नुन बेच्न रोक लगाएका छौं,' वाणिज्य विभागका महानिर्देशक नारायणप्रसाद बिडारीले भने, 'गृह मन्त्रालयको समेत सहयोग कारबाही गर्छौं ।' औषधि जाँचपास गर्दा भन्सारले सम्बन्धित औषधि र उत्पादकको दर्ता हेर्नपर्छ । तर भैरहवा भन्सारले विभागमा दर्ता नभएको हरिद्वारस्थित पतञ्जली आयुर्वेद केन्द्रको औषधि र नुन ल्याउन दिएको छ । 'कम्पनी र औषधि दर्ता नभई जाँचपास हुँदैन,' भन्सार विभागका उपमहानिर्देशक लक्ष्मण अर्यालले भने, 'यदि भएको छ भने हामी छानबिन गछौर्ं ।'
अध्यक्ष श्रेष्ठले सबै औषधि र खाद्य पदार्थ कानुनी भएको दाबी गरे । उनले प्रज्ञापनपत्र समेत देखाउँदै राजस्व नछलेको दाबी गरे । 'नुन आयात गर्न पाइँदैन भन्ने थाहा थिएन, भन्सारले पनि रोकेन,' उनले भने, 'अहिले नुन बेच्न बन्द गरेका छौं ।' केन्द्र माताहतका सेवा केन्द्रहरूले नुनलाई बिलमै औषधि लेखेर बेच्दै आएका थिए । श्रेष्ठले सेवा केन्द्रले झुक्किएर औषधिको बिलबाट नुन बेच्दा त्यस्तो भएको दाबी गरे ।
राष्ट्रिय उपभोक्ता मञ्चका अध्यक्ष प्रेमलाल महर्जनले भने केन्द्र र त्यस माताहतका सेवा केन्द्रले नुन मात्र नभएर बिस्कुटलाई समेत आयुर्वेदिक औषधि भनेर बेचिरहेको उल्लेख गरे । 'अनुगमन गर्दा पतञ्जली केन्द्र र शाखाहरूले नुन मात्र नभएर बिस्कुट समेत आयुर्वेदिक औषधि भन्दै बेचेको फेला पार्यौं,' उनले भने, 'रामदेव जस्तो चर्चित व्यक्तिलाई भजाएर उपभोक्ता ठग्नु निन्दनीय काम हो । 'यसैबीच वाणिज्य तथा आपूर्ति व्यवस्थापन विभागले सोमबार केन्द्रमा छापा मारी २३ सय थान पतञ्जलीे नुन नबेच्न र ७ दिनभित्र केन्द्रसँग रहेको नुनको परिमाण यकिन गरी तथ्यांक पेस गर्न निर्देशन दिएको छ ।
पतञ्जलीको दाबी
काठमाडौं (कास)- पतञ्जली केन्द्रले दर्ता नगरिएका औषधि आयात नगरेको दाबी गरेको छ । 'औषधि व्यवस्था विभागमा दर्ता भएका औषधिहरू मात्र आयात भइरहेको,' केन्द्रको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ, 'जुस एवं खाद्य सामग्रीलाई सो सामग्रीकै नाम उल्लेख गरी दिव्य फार्मेसी एवं पतञ्जली आयुर्वेद लिमिटेड हरिद्वारद्वारा उत्पादित सामान भन्सारबाट जाँचपास गर्ने गरेको हुँदा राजस्व छल्ने काम नभएको ।'
केन्द्रले शृंगार, जुस, नुन, दन्तमञ्जन र खाद्य पदार्थलाई औषधिको नाममा कारोबार नगरिएको र ती पदार्थ आयात गर्दा औषधि भनी राजस्व नछलेको पनि दाबी गरेको छ । 'जाँच पास गर्दा जुसलाई जुस भनिएको, नुनलाई नुन र दन्त मञ्जनलाई दन्त मञ्जन भनी राजस्व दाखिला गरेको,' केन्द्रको विज्ञप्तिमा दाबी गरिएको छ । भन्सारको ५७०३९ नम्बरको प्रज्ञापनपत्रमा भने दन्त मञ्जनलाई 'आयुर्वेदिक औषधि' लेखिएको छ । भन्सारले पनि दन्त मञ्जनलाई औषधि सरह ५ प्रतिशत मात्र भन्सार शुल्क लिएको छ । दन्त मञ्जनको भन्सार महसुल १५ प्रतिशत तोकिएको छ । औषधि व्यवस्था विभागमा दर्ता भएको जनाउँदै भन्सारले दन्त मञ्जनको ५ प्रतिशत मात्र भन्सार शुल्क लिएको हो । काठमाडौ, असार ७ -