नीजि क्षेत्रलाई सरकारले बेवास्था गर् यो

काठमाडौं ३१ असार
सरकारले आर्थिक वर्ष २०६८÷०६९ को बजेटमा नीजि क्षेत्रलाई बेवास्था गरेको व्यवसायी तथा अर्थविद्हरुले बताएकाछन् । नेपाल आर्थिक पत्रकार समाजले आयोजना गरेकोु बजेट र यसको कार्यन्वयनु विषयमा सहभागी व्यवसायी तथा अर्थविद्हरुले नीजि क्षेत्रलाई गुलियो आश्वासन दिदैपूर्णरुपमा सरकारले वाईपास गरेर बजेट सार्वजनीक गरेको बताएका हुन ।
सो कार्यक्रममा पूर्वअर्थमन्त्री रामशरण महतले सरकार साचालकहरुले आर्थिक अनुसाशनलाई समेत बेवास्था गर्दे समाजमा केही क्षणभएपनि लोकपि्रय बन्ने उदेश्य र आफ्ना कार्यकर्तालाई पोस्नकालागि मात्र सो बजेट ल्याएको बताए । महतले भनेुसरकारले भाषण बजेट ल्यायो तर खासैको बजेट ल्याउन सकेन किनकी ७० पेज लामो भाषणमात्र रहेको छ कुन-कुन बस्तुको मुल्यमा थपघट भयो कुन शिर्षकमा कति रकम विनियोजन गरियो भन्ने नै बजेटमा भेटिदैन त्यसैले यो बजेट पूर्ण हावादारी र कार्यकर्ता पाल्ने बजेट हो ।ु
त्यस्ौगरि अर्थविद् तथा प्राध्यापक डा।विश्वभर प्याकुरेलले हाल आफ्नो अनुकुलतामा खर्च गर्दै आएको सहकारीलाई सरकारले बजेटमार्फत बढी प्राथमिकता दिएकाले झन अदृष्य रुपमा अनाबश्यक क्षेत्रमा खर्चको मात्रा बढ्ने बताए । डा। प्याकुरेलले भनेु दुई सय १६ बैंक तथा वित्तिय क्षेत्रलाईत पूर्णरुपमा अनुगमन गर्न नभ्याएको अबस्थामा हजारौ संख्यामा रहेको सहकारीलाई कसरी अनुगमन गर्ने त्यसैले सरकारले सहकारीलाई खुकुलो बनाएका कारण यस क्षेत्रमा बढी अनिययिमकता हुने पक्का भएको छ ।ु
नेपाल चेम्बर अफ कमर्शका अध्यक्ष सुरेशकुमार बस्नेतले बजेट भाषण सुनेपछि सरकारले नीजि क्षेत्रलाई हतोस्साहितका साथै निरशा बनाएको निर्णय चेम्बरले गरेको बताए । अध्यक्ष बस्नेतले भनेुसरकारले नीजि क्षेत्रसंग कुरा गर्दा नीजि क्षत्रेको सहभागीता र सहयोगमा नयाँ बजेट आउने बताएपनि बजेटमा भने कुनै कुरा नसमेटेका कारण नीजि क्षेत्रको लगानी समेत घट्दै जाने निश्चित भएको छ ।ुसरकारले नीजि क्षेत्रको प्रतिपस्र्धाकोरुपमा सहकारीलाई बजेट मात्र उतारेकाले यो स्वीकार्य नहुने उनले बताए । बजेटमार्फत सरकारले तिनखम्बे अर्थनीतिलाई नीजिक्षेत्रलाई प्रष्ट पार्न नसकेका कारण यस क्षेत्र झन भयभित र संशक्कीत भएको बताएकाछन् ।
नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका सदस्य तथा जलस्रोतविद् ज्ञानेन्द्रलाल प्रधानले अर्थमन्त्रीले बोलीमा मात्र काम गर्ने नभई काम सम्पन्न गरेर बोल्न आग्रह गरेकाछ् । प्रधानले भनेुसरकारले पि्र-बजेटको छलफलमा उर्जाक्षेत्रमा नीजि क्षेत्रको सहयोग विना योजनाहरु सम्पन्न नहुने बताए पनि बजेटमा भने नीजि क्षत्रेको भूमीका भने निराशाजनक अबस्थामा पाईएकाले यो बजेटबाट उर्जा संकटको निवारण हुन्छ भन्ने विश्वास छैन् ।ु सरकारले सार्वजनीक गरेको बजेटमा नयाँ ठुला आयोजनालाई उल्ल्ोख गरेको छ तर सान र बन्दै गरेका आयोजनालाई सम्बोधन नगरेकाले ती योजनाहरु बन्द हुने भन्ने चिन्ता बढेको सदस्य प्रधानले बताए । उर्जाकालागि यो बजेट असफल भईसकेको छ त्यसैले बजेटमा मिठो भाषामा बर्णन गरेपनि बास्तविकमा त्यो सम्भब नभएको उनले बताए ।
नेपाल उद्योग परिसंघका उपाध्यक्ष हरिभक्त शर्माले यो बजेटको कार्यान्वयन कस्ले लिने भन्ने चिन्ता बढ्दै गएको बताए । उपाध्यक्ष शर्माले भनेुसरकारले ल्याएको बजेट सामान्य रुपमा राम्रो छ तर गहिरिएर अध्ययन गर्दा यो विकासमुखी नभई वितरणमुखी बजेट आएको भान हामीलाई परेको छ ।ु
नेपाल चेम्बर अफ कमर्शका महासचिब कमलेशकुमार अग्रवालले बजेटबाट नीजि क्षेत्रलाई अपहेलित गरि आर्थिक क्षेत्रलाई अन्यौलग्रस्त बनाएको बताए ।
स्टक ब्रोकर एशोशियसनका अध्यक्ष अन्जनराज पौडेलले सरकारले समुहिक लगानी कोषको स्थापना गरिने तर्फ यसै बजेटमार्फत निर्देशन दिएको भए साहेद यस क्षेत्रमा राम्रो प्रभाब राख्ने थियो तर सरकारले सो क्षेत्रलाई समेटन नसक्दा यस क्षेत्रमा लागेकाहरु निराश भएको बताए ।
सरकराले बजेटमार्फत नीजिक्षेत्रलाई बाईपास गरेर अगाडी बढेका कारण स्वदेशी लगानीका साथै विदेशी लगानी समेत नआउने निश्चित भएको छ । सरकारले जवसम्म नीजिक्षेत्रको लगानीलाई सुरक्षीत गर्न सक्दैन भने विदेशी लगानी कसरी भित्रन्छ सहभागी नीजि क्षेत्रका व्यवसायी तथा अर्थविद्हरुले प्रतिप्रश्न गरेकाछन् । सरकारले नीजि क्षेत्रलाई प्राथमिकताको चरणबाट बाहिर पारेकाले आर्थिक कठिनाई निम्ताएको र सहकारीलाई जवरजस्ती प्रबेश गराएकोमा चिन्ता व्यक्त गरेकाछन् ।