एनसेलप्रति नेपाली उपभोक्ताको विश्वास खस्कदोः  तीन महिनामा ६३ करोड गुमायो

 

काठमाडौं, १४ कार्तिक । एनसेलप्रति आम उपभोक्ताहरुको विस्वास घट्दै गएको संकेत उसको आम्दानीमा भएको कमीले देखाएको छ। नेपालका उपभोक्ताहरुमाझ उसको विश्वास खस्कदै गएको उसैले मातृ संस्था टेलियासोनेराको एक प्रतिवेदनले पनि प्रष्ट पारेको छ।

एनसेलले नेपाली उपभोक्ताहरु ठगेको उपभोकताहरुबीच नै छलफल र वहशको विषय भएपछि उपभोक्ताहरु यसको सेवा कम प्रयोग गर्न थालेको देखिएको हो। एनसेलले विभिन्न माध्यमबाट राजस्व ठग्ने, कर छली र चोरीमा संलग्न रहेको चर्चा उपभोकताहरुमा चुलिदै जाँदा एनसेलप्रति उपभोकताको विश्वास ह्वात्तै खस्कन पुगेको हो। यसले एनसेलको वास्तविक वृद्धि पनि खस्केको देखाएको छ। स्वीडीस पत्रिका र टेलिभिजनमा समेत एनसेल र टेलियासोनेराको ठगी सार्वजनिक भएपछि नेपाली उपभोक्ताहरुमा एनसेलप्रतिको विश्वास खस्कदै गएको हो।

टेलियासोनेराको प्रतिवेदनमा एनसेलको सन् २०१२ को तेस्रो त्रैमासिकको आम्दानी अघिल्लो त्रैमासिकभन्दा चार करोड ९० लाख स्वीस क्रोनर  अर्थात रु ६३ करोडले कमी आएको छ। सन् २०१० पछिका ११ त्रैमासिकमा पहिलोपटक एनसेलको कारोवार यसरी घटेको हो।

सन् २०१२ को तेस्रो त्रैमासिक अर्थात जुलाई देखि सेप्टेम्बर सम्ममा एनसेलको ६६ करोड ९० लाख स्वीस क्रोनर अर्थात आठ अर्ब ५५ करोड रुपैयाँको कारोवार गरेको थियो। जबकी एनसेलले दोस्रो त्रैमासिक अर्थात अप्रिल देखि जुन सम्ममा ७१ करोड ८० लाख स्वीस क्रोनर अर्थात नौ अर्ब १७ करोड रुपैयाँको कारोवार गरेको थियो। एनसेलले पहिलो त्रैमासिक जनवरी देखि मार्च सम्ममा ६१ करोड ३० लाख स्वीस क्रोनर अर्थात सात अर्ब ८३ करोडको कारोवार गरेको थियो। समग्रमा एनसेलले सन् २०१२ को नौ महिनामा दुई अर्ब स्वीस क्रोनर अर्थात २५ अर्ब ५६ करोड रुपैयाँको कारोवार गरेको छ।

एनसेलको आयमा आएको यो कमी ग्राहक संख्यामा आएको वढोत्तरीसँग भने विल्कुल नमिल्दो छ। टेलियासोनेराले जारी गरेको विवरण अनुसार एनसेलका ग्राहक संख्या २०१२ सेप्टेम्वरसम्म ८६ लाख चार हजार पुगेको छ। तीन महिनाअघी एनसेलका ग्राहकको संख्या ८१ लाख दुई हजार थियो। तीन महिनामा पाँच लाख दुई हजार ग्राहक संख्या वढेको तथ्याङक पेश गरेपनि एनसेलले त्यस अनुसारको आम्दानी गर्नुत परै जावस उल्टो आम्दानी समेत गुमाउँदै गएको छ। हुँदा हुँदा एनसेलका उपभोक्ताहरुले यसको प्रयोग गर्ने समय पनि उल्लेख्य रुपमा घटाउँदै लगेका छन्। प्रयोगकर्ताहरुले प्रयोग गर्ने कल दर घटाएपछि एनसेलको आर्थिक वृद्धि पनि घट्न थालेको प्रष्ट भएको हो। अहिले एनसेलको कल दर सन् २०१० यता सबैभन्दा थोरै हो। तीन महिनाअघि एउटा मोवाइलबाट सरदर १३६ मिनेट कुराकानी हुने गरेकोमा अहिले यो दर घटेर सरदर १२२ मिनेटमा झरेको छ। दुई वर्ष अघि एउटा मोवाइलबाट सरदर प्रत्येक महिना १४२ मिनेट कुराकानी हुने गरेको थियो। भने एक वर्ष अघी यो मात्रा घटेर १३२ मा झरेको थियो। यो तथ्याङले पनि उपभोक्ताहरुले एनसेलको सेवा विकल्पको रुपमा लिएपनि यसको उपभोग भने घटाउँदै लगेको प्रष्ट भएको छ। एनसेलले नेपालीहरुलाई ठगीरहेको छ भन्ने आम वुझाइले पनि काम गरेको यस क्षेत्रका जानकारहरु वताउँछन्।

 

          कमाइ धेरै कर भने किन थोरै ?
नेपालको  सवैभन्दा धेरै मोवाइल प्रयोगकर्ता रहेको दावी गर्ने एनसेलले पछिल्लो ९ महिनामा २५ अर्ब ५६ करोड रुपैयाँको कारोवार गरेको उसैले जारी गरेको तथ्याङकले देखाएको छ। प्रत्येक महिना लगभग तीन अर्वको कारोवार गर्दै आएको एनसेलले यहि हिसावले यो वर्ष करिव ३५ अर्वको कारोवार गर्ने देखिएको छ। यति धेरै कारोवार गर्ने कम्पनी भएको नाताले कर पनि धेरै नै तीर्छ भन्ने तपाइलाई लाग्न सक्छ। तर एनसेल कर तीर्न भने नेपालमा त्यति उदारता देखाउन्न। एनसेलले आफ्नो सबै कारोवारको भ्याटमा कारोवार गर्छ। उपभोकताहरुसँग भ्याट समेत उठाउँछ। यस हिसावले पनि ३ अर्व भन्दा वढी त भ्याट मात्र तिर्नुपर्ने हुन्छ। सबै खर्च कटाएर हुने आयमा २५ प्रतिशत जति उसले कर वुझाउनुपर्दा करिव ५ अर्व जती बुझाउनु पर्ने हुन्छ। तर यहि अनुपातमा नत एनसेलले हिजो बुझाएको थियो नत भोलि नै बुझाउँछ जानकारहरु वताउँछन्। लगभग नेपाल टेलिकम जति नै कारोवार गर्ने एनसेल कर तीर्ने मामिलामा भने टेलिकम भन्दा कति हो कति पछि छ। टेलिकम लामो समयदेखि कर तीर्नेमा पहिलो कम्पनी रहँदै आएको छ। एनसेल दोस्रोमा त छ तर धेरै नै पछि। गत वर्षको तथ्याङकलाई हेर्ने हो भने पनि टेलिकमले ५ अर्व ६४ करोड कर तिर्दा एनसेलले १ अर्व ४८ करोड मात्र बुझाएको थियो। त्यसो भए एनसेलले किन कर कम तिरिरहेको छ त? कर क्षेत्रमा लामो समय काम गरेका जानकारहरु भन्छन एनसेलले कम कर तीर्नुमा उसले गरेको छली नै मुख्य कारण हो। यसतर्फ सम्वन्धित निकायको ध्यान भने कत्तिको गएको छ त्यो भने आम नागरिकको प्रतिक्षाको विषय बनेको छ। ठूला करदाताहरुको कारोवार हेर्दै आएका अधिकारीहरुले पनि २०६७ साल सम्मको कारोवार हेर्ने काम अन्तिम चरणमा रहेको र त्यस यताका शंका लागेको कम्पनीहरुको कारोवार भने अनुसन्धानको दायरामा रहेको बताउनुभयो। एनसेलको कारोवार शंकाको घेरामा रहेको समेत नाम उल्लेख नगर्ने शर्तमा ति अधिकारीहरुले बताएका छन्। पछिल्ला दिनमा एनसेल र हेलो नेपालको लाइसेन्स हत्याउन टेलियासोनेराले पूर्व राजा ज्ञानेन्द्र र एमाओवादीका अध्यक्ष प्रचण्डलाई विभिन्न माध्यमबाट रकम उपलव्ध गराएको कुरा समेत सार्वजनिक भएपछि एनसेलप्रति उपभोकताहरुमा अझ आक्रोश देखिन्छ।