स्याउको नाममा विद्युतिय सामाग्री आयात
रोशन कार्की
काठमाडांै । तिहार नजिकिएसँगै फलफूलको कारोबार बढ्न थालेपछि भन्सार सिमाबाट अबैधरुपमा फलफुलको नाममा अबैध सामान नेपाल भित्राउने गरेको खुल्न आएको छ । नेपाली बजारमा चाडपर्वको अबसरमा फलफुलको माग उच्च रहने भएकाले सो मागलाई पुरागर्ने भन्दै चीनको स्वशासीत क्षेत्र तिव्वतको खासा बजारबाट स्याउले भरिएको कन्टेनरमा विद्युतिय सामाग्रीको पाटपूर्जा राखेर नेपाल भित्राउने गरेको रह¥य स्थानीय व्यवसायीहरुले खोलेका छन् । नाम नलेख्ने सर्तमा एक व्यवसायीले दिएको जानकारी अनुसार पछिल्लो समयमा सिन्धुपाल्चोकको तातोपानी भन्सार नाकाबाट अबैध सामान नेपाल भित्रने गरेको समाचार बाहिर आएपछि कडाई गरेको भन्सार चेकजाँचका कारण व्यापारीले सो नयाँ योजना अनुसार अबैध सामान नेपाल भित्राउने गरेको बताए ।
भन्सार कर्मचारीकै मिलिमतोमा हुने गरेको सो अबैध करोबारका कारण दैनिक करोडभन्दा बढी राजस्व समेत गुमेको छ । व्यवसायीहरुले फलफुलको अभावको मौका छोप्दै यस वर्षको तिहारको अबसर पारेर सो अबैध सामानको आयातमा तीब्रता आएको छ ।
नेपाल सुन्तला, जुनार लगायतका फलफूलमा आत्मर्निभर भएपनि स्याउ र केरामा हरेक वर्ष विदेशबाट आयात गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको छ । सोही बाध्यताको मौका छोपी भन्सार प्रज्ञापन पत्रमा स्याउको आयात गरेको उल्लेख गरेर विद्युतिय सामाग्री, तयारी पोशाख, मोवाइल, ल्यापटपजस्ता सामानहरु विनाभन्सार नेपाल आयात हुने गरेको छ ।

कमाण्डर पोष्ट दैनिकको कार्तिक १२ गते २०७० को अर्थपेज

हाल ९० प्रतिशत स्याउ चीनबाट आयात भइरहेको छ । गएको वर्ष चीनबाट  ५० हजार मेटी«क टन स्याउ आयात भएको थियो । यस अधिपनि सो नाकाबाट भन्सार छुटेका एक दर्जनभन्दाबढी मालबाहाक गाडि राजस्व अनुसन्धान विभागले नियन्त्रणमा लिएको थियो । अबैधरुपमा सामान आयात गर्र्र्नेमाथी तत्काल कारवाही गर्न आन्तरिक राजस्व विभाग र भन्सार विभागले आफु मातहतका सवै निकायलाई निर्देशन दिएपछि केही मात्रामा अबैध सामान आयातमा नियन्त्रण भएको थियो । पछिल्लो समयमा भन्सार नाकामा सरकार परिवर्तनसंगै कर्मचारीमा समेत गरेको फेरबदलले प्रत्येक नाकाबाट अबैध सामान आयातमा तिब्रता आएको हो ।
गत महिना १३ वटा कन्टेनर भ्यान राजस्व अनुसन्धान विभागले नियन्त्रणमा लिएपनि सो बारे कस्तो कारवाही भएो भन्ने बारे अझै सार्वजनिक गरेको छैन् । तत्कालिन समयमा नियन्त्रणमा परेका व्यापारीले स्याउको आयत गरेको भन्दौ अबैधरुपमा विद्युतिय सामानहरुको पाटपुर्जाहरु विना भन्सार आयात गरेको छ । आयात गर्न पूर्णरुपमा प्रतिबन्ध लगाएका कम्प्युटरको पाटपुर्जा, ल्यापटप, फोटोकपी मेसिनलगायत अन्य सामाग्रीहरुको पाटपुर्जा रहेका छन् । चीनको खासाबाट नेपालतर्फ सामान आयात गर्ने जिम्मेवारी लिएका व्यापारीले भन्सार कर्मचारीसँगको मिलेमतोमा सामान चेकजाँच विनै भन्सार प्रज्ञापनपत्र बनाई छुटाउने गरेको प्रमाणित भएको छ । अवैध कारोबारमा तातोपानी भन्सार कार्यालयमा प्रमुख भन्सार अधिकृत मिमांश अधिकारीको मुख्य भूमिका रहेको आशंकासमेत विभाग र अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले गरेको थियो ।
अधिकृत अधिकारी पहिलोपटक तातोपानी भन्सारमा पुग्नासाथ २२ वटा कन्टेनर नियन्त्रणमा परेको थियो । अधिकारी सो भन्सार नाकामा गत ६ महिनामा ३४ वटा कन्टेनर गाडी नियन्त्रणमा लिई अनुसन्धान भएकाले अधिकारीको कार्यसम्पादन कमजोर रहन गएको भन्सार विभागले जनाएको छ । विभागले खासाबाट नेपाल भित्रिएका  अवैध सामान लिएर काठमाडौं आउँदै गरेका १३ वटा कन्टेनरलाई काभ्रेबाट नियन्त्रणमा लिएको थियो । भन्सार कर्मचारीको मिलेमतोमा नेपाल सामान भित्रयाउने अवैध फर्ममा जिएन इन्टरप्राइजेज, एसकेजे इन्टरनेसनल बिजनेस प्रालि, गोसाइँकुण्ड इन्टरनेसनल बिजनेस प्रालि, जुगल इन्टरनेसनल प्राइजेज, सिन्धु इन्टरनेसनल बिजनेस प्रालि, कान्तिपुर बिजनेस ग्रुप र अरनिको ग्रुप, साइनो बिजनेस ग्रुप, हेम चौलागोई, विचारी पराजुली, इन्द्र श्रेष्ठ, बुद्धराज नामका व्यक्ति र फर्म रहेको स्थानीय व्यवसायीहरुले बताएका छन् । खुला सिमाना, चुहावटका नयाँ तौरतरिका र सञ्जालकै रूपमा विकसित बन्दै गएको अवैध कारोबारका कारण नेपालमा तस्करी मौलाउँदै गएको विभागको ठहर छ ।